1 Eylül Dünya Barış günü her sene barışın hâkim olduğu bir dünyada yaşamak ve barışı güçlendirmek için kutlanıyor. Bu özel günde insan hakları ve toplumların demokratik hakları yeniden ele alınıp çözüm yöntemleri konusunda tartışmalar yürütülüyor.
1 Eylül Dünya Barış günü her sene barışın hâkim olduğu bir dünyada yaşamak ve barışı güçlendirmek için kutlanıyor. Bu özel günde insan hakları ve toplumların demokratik hakları yeniden ele alınıp çözüm yöntemleri konusunda tartışmalar yürütülüyor.
BM tarafından ilan edilen Uluslararası Barış Günü tüm dünyada 21 Eylül’de kutlanırken Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti KKTC’de 1 Eylül’de kutlanıyor. 1 Eylül 1939’da Nazi Almanyası’nın Polonya’yı işgali 2.Dünya Savaşı’nın başlangıcı olmuştu. BM, savaşın yıkıcılığının unutulmaması amacıyla 1 Eylül’ün “Dünya Barış Günü” olarak kutlanmasını istemiş ancak 30 Kasım 1981 tarihinde yapılan Genel Kurul’da bu günün tarihini 21 Eylül olarak belirlemişti.
1 Eylül Dünya Barış günü İkinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1 Eylül 1939 günü, daha da önemlisi savaşın yarattığı yıkımı hatırlayıp barışa sarılmamız amacıyla ilan edilen bir gündür. Birleşmiş Milletler tarafından 1945 yılında BM Şartı ile kabul ve ilan edildi. Şartın Giriş bölümü ile 1. ve 2. maddelerinde Birleşmiş Milletler’ in barış ile insan hak ve özgürlüklerine saygıyı güçlendirme amacı vurgulandı. BM İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’nin başlangıç maddesi ile 28. maddesinde barış ve barışın temellendirileceği uluslararası ve ulusal sosyal düzenlerin, bu bildiride yer alan haklara ve özgürlüklere dayanması gerekliliği belirtildi. BM Genel Kurulu, Halkların Barış Hakkına Dair Bildiriyi Genel Kurul’un 12 Kasım 1984 tarihli oturumunda kabul ve ilan etti. Bildiride barış hakkının kutsallığı, bu hakkı korumanın ve uygulanmasını sağlamanın da devletler için bir yükümlülük olduğu vurgulandı.
BM Genel Kurulunun 19 Aralık 2016 tarihli kararı ile Barış Hakkı Bildirisi kabul ve ilan edildi. BM İnsan Hakları Konseyinin 22 Haziran 2017 tarihli kararı ile de barış hakkının desteklenmesi gerektiği üye ülkelere hatırlatıldı.
Barış talebinin, medeni ve siyasi haklarla (yaşam hakkı, işkence yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, adil yargılanma hakkı, din ve vicdan özgürlüğü, ifade özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü vb.) olduğu kadar; ekonomik, sosyal ve kültürel haklar (çalışma hakkı, konut hakkı, sağlık hakkı, eğitim hakkı, dil hakları) ile de ilişkisi bulunuyor.
Dünya Barış Günü kapsamında Türkiye’de ve dünyada sanatsal, sportif, hukuki ve çevreye duyarlı etkinlikler düzenleniyor.
