1939 Erzincan Depreminde yerle bir olan ve kalıntılarıyla Erzincan’ın tarihi yapıtlarından biri olma özelliği taşıyan İzzet Paşa Cami, gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor.
1869 yılında Erzurum Beylerbeyi Müşir İzzet Paşa tarafından yaptırılan cami Erzincan’ın ilk cami olma özelliği taşıyor. Araştırmacı yazar Tahir Erdoğan Şahin, unutulmaya yüz tutmuş tarihi kalıntının gün yüzüne çıkarılması için çağrıda bulundu. ERT kameralarına konuşan Şahin şunlara yer verdi; “ Gördüğünüz kalıntı 1939 deprem öncesinde yapıtlarından biridir.20 yüzyıl başlarında yapılıyor. Erzincanlı olan İzzet Paşa Abdülhamit döneminin paşalarından. Bunun yanında sadece Erzincan’da değil , ülkemizin çoğu yerlerinde bazı eserler inşa ettiren bir paşamız. Edirne Selimiye Camisinin saat kulesini yapmıştır. Elâzığ’ında kurucusudur. El aziz diğer ismidir. Orayı kuran paşamız olarak da bilinir. Oradaki İzzet Paşa Camide kendisi yaptırmıştır. 39 depreminden sonda eski Erzincan alanı sonrasında daha yukarı çekiliyor. Buradaki yapı unsurları yanında Çadırcı Hamamı, bir diğer taraf saray meydanı, Kurutilek çeşmesi bulunuyordu. Kurutilek çeşmesi ikinci Abdülhamit’in saltanın 25. Yıl dönümünde yapılan bir eserdir.
Bütün şehirlerimizin geleneksel olarak ulu camisi bulunur. İzzet Paşa Cami, geleneksel ulu cami olmamakla birlikte yapıldığı zaman şehrin en büyük camisidir. Caminin yanında zaman zaman kurulan pazarlar vardı. Elimizdeki dokümanlarda da mevcut. Deprem zamanında caminin içinde ki yıkıntılar kaldırılır ise caminin tabanında ki halılar titiz bir çalışmayla ortaya çıkabilir. Metalik ve ahşap nesnelerinde ortaya çıkması mümkün.
Caminin etrafında camiye ait çok önemli taşlar var. İşlemesi güzel olan taşlar önemli geleneksel arkeolojik bulgulardır. Bu taşların öncelikle korunabilir bir yere alınması gerekiyor. Daha sonraki süreçte bu eski alanın tarihsel geziye uygun alan olarak yeni nesile aktarılması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Haber:Eren BAYRAK
