Erzincan İl Müftü Yardımcısı Vekili Serdar Buğday, helal ve haram hassasiyeti hakkında bir sohbet gerçekleştirdi. İl Müftü Yardımcısı Vekili Serdar Buğday sohbet konuşmasında: “Helal ve harama dikkat edersek, hem kendi nefsimizi hem de bizden sonra gelen nesilleri korumuş oluruz.” ifadelerini kullandı. Erzincan İl Müftü Yardımcısı Serdar Buğday sohbetinde:
“Muhterem kardeşlerimiz, bugünkü sohbetimizde helal ve haram hassasiyeti hakkında konuşacağız. Bilindiği üzere Rabbimiz; bizleri insanları bu dünyaya gönderirken ancak kendisine kulluk edelim diye göndermiştir. Yine biz insanlar özellikle de müslümanlar için Rabbimiz birtakım kurallar belirlemiştir. Bunları kur’an-ı Kerim’de beyan etmiştir. Peygamber Efendimiz aleyhisselatu Vesselam’ın sünneti ile de açıklanmıştır. Bu kurallar içerisinde birtakım şeyleri Rabbimiz bizlere helal kılmıştır ki esas olan da bunlardır ve çok da geniş bir çerçeve içindedir helaller.
Bununla beraber bir takım şeyleri de haram kılmıştır Rabbimiz. Bunlarında sayısı öyle fazla değildir. Örneğin; giyilecek ve içilecek maddelerde, özellikle Rabbimiz; sarhoşluk verici maddeleri içmeyi ve kullanmayı haram kılmıştır. Yenecek maddelerde domuz, kan ve leş gibi ve haram yolla elde edilen yiyecekleri bizlere yemeği haram kılmıştır. Yine Rabbimiz sosyal hayatta iken zinayı, yalanı, dedikoduyu yani gıybeti, söz taşımayı ve insanlar arasında bozgunculuk çıkartmayı haram kılmıştır.
Yine Rabbimiz, bir insanın bir başkasını öldürmesin de haram kılmıştır. Yine Rabbimiz, alışverişte faizi,kumarı, insanları aldatmayı haram kılmıştır. Bu yönüyle baktığımız zaman haramların çerçevesi dar, helallerin çerçevesi ise alabildiğine geniştir. Bir müslüman için helal dairesi güzel bir hayat yaşamak için yeterlidir, geniştir. Bununla beraber Rabbimiz, “İnsanlar başıboş bırakılacaklarını mı zannediyorlar? Diye buyuruyor. Yine bir başka ayet-i kerimede Rabbimiz: “Muhakkak ki sizler nimetlerden hesaba çekileceksiniz.” buyuruyor.
Öyleyse Biz Allah’a ve Allah’ın herşeyi bilici, görücü ve işitici olduğuna inanmış insanlar olarak yarın öldüğümüzde de ahirette bu dünyada yaşadığımız hayattan hesaba çekileceğimizi bildiğimize göre ve buna inandığımıza göre, bu hayatı yaşarken Rabbimizin bize çizdiği ölçüler içerisinde yaşamak zorundayız. Buna dikkat etmeliyiz. Çocuklarımıza nasıl sağ el ile yemeği öğretiyorsak aynı şekilde çocuklarımıza haram ve helal hassasiyetinde öğretmek zorundayız. Bunu kendi nefsinizde de tatbik etmek zorundayız. Bakın Hz. Ömer döneminde bir hadise’den kitaplarımız bahseder. Bir gün Hazreti Ömer Medine-i Münevvere’nin sokaklarında gezerken gece, anneyle bir kızın konuşmasına şahit oluyor. Annesi kızına şöyle diyor: “Yavrucuğum yarın satacağımız şu süte biraz su katıver.” diyor. Kızı annesini şöyle cevap veriyor: “Anneciğim diyor Halife Hazreti Ömer, sütlere su katmayı bizlere yasaklamadı mı? Annesi kızına çıkışarak bu saatte, gecenin bu saatinde Ömer bizi nereden görecek.” diyor.
Bakın o imanın kalbinde neşvünema bulduğu kızcağız şöyle diyor. “Evet anneciğim şu anda halife Ömer bizi görmeyebilir ama Ömer’in Allah’ı her daim bizi görücüdür. Kızcağızın vermiş olduğu bu cevaptan çok etkilenen Hazreti Ömer hemen o kızcağızı ertesi gün kendi oğluna eş olarak dünürcü olarak gidiyor. Ve rivayete göre İslam tarihinin adil halifelerinden biri olan Ömer Bin Abdülaziz işte bu hanımın, hanımefendinin soyundan gelmektedir.
Helal ve harama dikkat edersek, hem kendi nefsimizi hem de bizden sonra gelen nesilleri korumuş oluruz. Çünkü; bilelim ki bu boğazımızdan geçen bir haram lokma hem bizi hem de neslimizi etkilemektedir. Haramların dairesi dardır. Onun için; haramları iyi bildiğimiz zaman, helal çerçeve geniş olduğu için helal yaşamayı çok kolay bir şekilde yaparız. Bilmeliyiz ki her ne olursa olsun yalan söylemek bizlere haramdır. O zaman yalandan uzak durmalıyız. Dedikodu yapmak gıybet yani bir müslümanı arkasından hoşlanmadığı vasıflarla anmak haramdır. Bundan uzak durmalıyız. İnsanların arasında fitne çıkartmak için söz getirip götürmek, taşımacılık yapmak -nemime diyorlar buna- haramdır. Bundan uzak durmalıyız.
Yine alışverişinizde ölçüde ve tartıda hile yapmak biz müslümanlara haramdır. Bundan uzak durmalıyız. Alıcının ve satıcının birbirini aldatmasını Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam yasaklamıştır. Bakın Bir gün Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam, yine Medine pazarını dolaşırken pirinç torbasına elini sokuyor. Üstünün kuru, altının yaş olduğunu görünce bunun bu sebebinin soruyor satıcıya. Satıcıda: “Ey Allah’ın resulü biraz önce yağmur yağdı üstü kurudu. altı ıslak kaldı.” diyor. Ona rağmen Peygamber Efendimiz aleyhissalatu vesselam şöyle buyuruyor: “Bizi aldatan bizden değildir. Bizi aldatan bizden değildir. Onun için müslümanları aldatan, alışverişinde hile katan insan haram işlemiştir ve müslümanlara zarar vermiştir.Bilmelidir ki alışverişte hile haramdır. Banka faizi ve tefeci faizi fark etmez adı ne olursa olsun faizin her nevisi haramdır. İçki haramdır. Kumar oynamak haramdır.
Şunu bilelim ki günümüzdeki toplumda bunlar neşvünema bulması, bunların dinen caiz olduğunun da göstergesi değildir. Allahu Teala’nın hükmünün üzerinde hiç bir hüküm yoktur. Onun hakimiyeti karşısında hiçbir hakimiyet de yoktur. Bundan dolayı işte yaşadığımız toplumda kumar neşvünema bulmuş. Adını da milli takımından birtakım sıfatlar eklenmesi onun caiz olduğunu göstermez. Veyahut içinde yaşadığımız devletin faizi, içkiyi, zinayı serbest bırakmış olması biz müslümanlar için bunun da serbest olduğu anlamına gelmez. Biz müslümanlar Allah’a inanmış, Allah’a iman etmiş ve Allah’a teslim olmuş kimseleriz.
Bizim için Allahu Teala’nın hükümlerin üzerinde hiçbir hüküm yoktur.Müslümanlar olarak biz buna dikkatli bir şekilde riayet etmek zorundayız. Haram ve helal ölçüsü konularında yaşantımızı titiz bir şekilde şekillendirmek zorundayız. Çocuklarımızı bu konuda iyi bir şekilde eğitmek zorundayız. Onlara, Allahu Teala haram ve helallellerini öğretmeli ve hayatlarını bu haram ve helal çizgisi arasında, bunlara dikkat ederek yaşamaları gerektiğini onlara aşılamalıyız. Rabbim, haramlarından uzaklaşıp helal elleriyle yetinen ve helalleri ile geçinen insanlar arasında bizleri eylesin. Allah hepinizden razı olsun.” ifadelerine yer verdi.
