Erzincan’ın Çayırlı ilçelerinde bulunan mezarlardaki kuş figürleri yüzyıllar öncesi tarihi kalıntıların izlerini taşıyor. Mezarlar üzerindeki figürler Göktürkler dönemindeki motiflerle benzerlik taşıyor.
Erzincan’ın Çayırlı ilçelerinde bulunan mezarlardaki kuş figürleri yüzyıllar öncesi tarihi kalıntıların izlerini taşıyor. Mezarlar üzerindeki figürler Göktürkler dönemindeki motiflerle benzerlik taşıyor.
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Uzmanı Prof. Dr. Halit Çal’ın Erzincan’daki tarihi izlere ilişkin yazdığı bir makalesinden alınan bir alıntıda ise şu ifadelere yer veriyor; “Erzincan ili Çayırlı ilçesine bağlı Başköy, Çilhoroz, Sarıgüney ve Verimli köylerindeki 15 mezarda 20 tane kuş figürünün yer aldığı kompozisyon yer alır. Ayrıntılar verilmez, işçilikleri basittir. Bunların dokuz tanesine kuşlar ağaç üstündedir. İki örnekte karşılıklı iki kuş yer alırken diğerlerinde kuşlar tektir. Bunlardan sadece yedisinin tarihi bellidir, tarihler 1898-1960 yılları arasındandır. Orta Asya’da hazırlık kültürlerinden beri kurganlarda kuş figürleri bilinir. Mezar taşlarında ise kuş figürü bulunmasının erken örnekleri Göktürkler devrindendir. Anadolu’da 13-15. yüzyıldan 30 mezar taşında kuş figürlerine yer verilmiştir. Orta Asya’ya atıfla bunlar genellikle ölünün ruhunun sembolü olarak kabul edilmiştir. Döneminin bazı kaynaklarından Ortaçağ Türkiye’sinde de kuşların ölünün ruhu olarak kabul edilmesi anlayışının devam ettiği anlaşılmaktadır. Günümüzde bu mezarların yapıldığı köylerde, kuşların mezar taşlarına neden yapıldığı sorusuna cevap bulunamamaktadır. Ancak 19. yüzyıl Osmanlı mezar taşlarında ve günümüzde halk arasındaki sözlü gelenekte ölenler için gibi cennete gitti ifadeleri kullanılmaktadır. 16. yüzyıldan itibaren Türkiye’de şehirlerdeki mezarlarda kuş figürleri görülmez. Örneklerimiz bu geleneğin köy mezarlarında 1960’lı yıllara kadar sürdüğünü göstermektedir.”
