1 Aralık 2019 tarihinden beri 774 gündür Covid-19 pandemisi ile mücadele ederken, hastalığın farklı varyantlar şeklinde gelişebileceği uyarıları sık sık yapıldı. Böylece birden karşımıza çıkan bu varyantlar serisi içinde Omicron varyantı endişeleri beraberinde getirirken, gelişen belirtileri bilgisizce değerlendirmek büyük bir hata olduğu gibi, varyant, herkes için bir kâbusa dönüşebilecek özellikleri taşıyor.
1 Aralık 2019 tarihinden beri 774 gündür Covid-19 pandemisi ile mücadele ederken, hastalığın farklı varyantlar şeklinde gelişebileceği uyarıları sık sık yapıldı. Böylece birden karşımıza çıkan bu varyantlar serisi içinde Omicron varyantı endişeleri beraberinde getirirken, gelişen belirtileri bilgisizce değerlendirmek büyük bir hata olduğu gibi, varyant, herkes için bir kâbusa dönüşebilecek özellikleri taşıyor.
Peki, Omicron varyantı nedir ve belirtileri nelerdir?
Omicron varyantı nedir?
24 Kasım 2021’de Güney Afrika, Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) yeni bir SARS-CoV-2 varyantı olarak (B.1.1.529) mutasyonunu bildirmiştir. B.1.1.529 ilk olarak 11 Kasım 2021’de Botsvana’da ve 14 Kasım 2021’de Güney Afrika’da toplanan örneklerde tespit edilmiştir. Daha sonra birçok ülkede görülmeye başladığı gibi Türkiye’de de görülmeye başlamıştır. COVID-19’un geçirdiği mutasyonlar sonucunda yeni özellikler kazanarak gelişen varyantlar DSÖ tarafından sınıflandırılmaktadır. Salgınla mücadelede önemli olan varyantlar isimlendirilerek dünya kamuoyuyla bilgileri, özellikleri ve mücadele yolları için gerekli veriler paylaşılmaktadır. COVID-19 varyantları Eski Yunan alfabesinde kullanılan harflerden yola çıkılarak isimlendirilmektedir. İlk tespit edilen varyantlar; alfabedeki sıralarıyla Alfa, Beta, Gama, Lambda, Delta ve Mu şeklinde isimlendirilmiştir. Alfabedeki sıraya göre yeni tespit edilen varyantlara “Nu” veya “Xi” isimlerinin verilmesi beklenirken; “Nu” harfinin İngilizcede “new”, yani “yeni” kelimesine benzerlik göstermesi ve “Xi” harfinin yaygın olarak soyadlarında kullanılması nedeniyle, son tespit edilen varyanta sıradaki harf olan “Omicron” ismi verilmiştir.
Omicron nasıl bir belirti gösterir?
CDC yetkilileri tarafından listelendiği üzere, Omicron’un neden olduğu da dahil olmak üzere COVID-19 enfeksiyonlarının en yaygın 6 özelliği şunlardır; Şiddetli yorgunluk, Acı verici boğaz ağrısı, Hafif ateş, Gece terlemesi ve vücut ağrısı, Daha hafif kuru öksürük, Tat ve koku bozukluğu görülmez.
Şiddetli Yorgunluk Yapıyor
Güney Afrikalı hastalardan elde edilen bilgilere göre şiddetli yorgunluğa neden olduğu, ancak tat veya koku kaybı olmadığı bildirilmiştir. Daha önceki varyantlara benzer şekilde, COVID’nin Omicron’u yorgunluğa veya aşırı bitkinliğe neden olabilir. Bir kişi aşırı yorgun hissedebilir, düşük enerji yaşayabilir ve günlük aktivitelerini bozabilecek güçlü bir dinlenme arzusu olabilir. Ancak yorgunluğun başka sebeplerden ve sağlık sorunlarından da kaynaklanabileceğini unutmamak gerekir. Diğer koronavirüs varyantlarında görülen ateş ve solunum yetmezliği gibi belirtiler Omicron varyantında daha hafif seyretmektedir. Omicron varyantı hafif seyretmekle birlikte immün sistem ve genetik duruma göre kişiden kişiye farklılık göstermekte ve ciddi sonuçlara da neden olabileceği akılda tutulmalıdır.
Boğaz ağrısı daha acı verici
Omicron ile enfekte olan kişiler, olağandışı olan boğaz ağrısından ziyade “tırtıklı” boğazdan şikayet ettiler. İkisi bir dereceye kadar benzer olsa da, birincisi boğazın tahrişi ile daha fazla ilişkili olabilirken, ikincisi daha acı vericidir.
Kendi kendine geçen hafif ateş
Yeni koronavirüsün başlangıcından bu yana, hafif ile orta dereceli ateş, COVID-19’un açıklayıcı belirtilerinden biridir. Ancak, önceki suşlardan kaynaklanan ateş, hastalar üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olsa da, mevcut varyantta, kendi kendine iyileşen hafif vücut ısısı artışı görülmektedir.
Gece terlemesi ve vücut ağrısı ön planda
Güney Afrika’daki hasta verilerine göre gece terlemelerinin, geceleri ortaya çıkabilecek yeni Omicron varyantının semptomlarını anlatıyor olabileceğini öne sürüyor. Gece terlemeleri çok fazla terlediğinizde ortaya çıkar ve serin bir yerde yatsanız bile giysileriniz ve yatak takımlarınız ıslanır. Çok fazla vücut ağrısı da dahil olmak üzere başka belirtiler de eşlik edebilir.
Daha hafif kuru öksürük
Bunun dışında doktor, Omicron’dan muzdarip kişilerde kuru öksürüğün de ortaya çıkabileceğini öne sürdü. Daha önceki suşlarda da en sık görülen semptomlardan biriydi. Kuru öksürük, solunum yollarının boğazındaki herhangi bir tahrişi gidermek için sert bir ses çıkarmaya zorladığınız zamandır. Kanıtlar, yeni Omicron varyantının yalnızca hafif semptomları tetiklediğini gösteriyor.
Tat ve koku bozukluğu görülmüyor
Önceki varyantlardaki semptomların aksine, Omicron varyantının koku ve/veya tat kaybı belirtisi göstermediğine ve tıkalı bir burun vakası olmadığına inanılıyor.
Daha hızlı yayılabilir
Daha fazla araştırmaya ihtiyaç olmakla birlikte, erken işaretler, SARS-CoV-2’nin bu varyantının gerçekten daha hızlı yayıldığını gösteriyor. Özellikle Omicron suşunun, yüksek oranda bulaşıcı olan soğuk algınlığı veya adenovirüslere benzer özelliklere sahip olabileceği bildirilmektedir. Omicron varyantının SARS-CoV-2’nin orjinal versiyonlarından en az üç kat daha bulaşıcı olduğunu varsayımları yapılmaktadır.
Omicron daha ciddi hastalığa neden olur mu?
Omicron enfeksiyonlarının ve özellikle tam aşılanmış kişilerde yeniden enfeksiyon ve diğer varyantlarla enfeksiyondan daha ciddi hastalığa veya ölüme neden olup olmadığını bilmek için daha fazla veriye ihtiyaç vardır.
Aşılar Omicron’a karşı işe yarar mı?
Mevcut aşıların ağır hastalıklara, hastaneye yatışlara ve Omicron varyantı ile enfeksiyona bağlı ölümlere karşı koruma sağlaması bekleniyor. Bununla birlikte, tam olarak aşılanmış kişilerde de enfeksiyonların ortaya çıkması muhtemeldir. Delta gibi diğer varyantlarla birlikte aşılar, ciddi hastalıkları, hastaneye yatışları ve ölümü önlemede etkili olmaya devam etmektedir. Omicron’un yakın zamanda ortaya çıkması, aşılamanın ve güçlendiricilerin önemini daha da vurgulamaktadır.
Tedaviler Omicron’a karşı işe yarar mı?
Bilim insanları, COVID-19 için mevcut tedavilerin ne kadar iyi çalıştığını belirlemek için çalışıyorlar. Omicron’un değişen genetik yapısına bağlı olarak, bazı tedavilerin etkili kalması muhtemel iken, diğerleri daha az etkili olabilir.
Sonuç olarak; ilk elde edilen bilgilere göre diğer koronavirüs varyantlarına göre belirtilerin daha hafif olduğu, ancak yorgunluğun ön planda olduğu ve yayılma özelliğinin daha yüksek olduğuna yönelik bilgiler mevcuttur. Daha fazla vakanın ortaya çıkmasıyla belirtileri ve özellikleri daha çok ortaya çıkacaktır.
