Erzincan’da bağ ve bahçelerde özellikle yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında meydana gelen karakale, ateş yanıklığı, yaprak delen, dal yanıklığı, mildiyö, ölü kol vb. hastalıklarla mücadele etkin olarak devam ediyor. İl Tarım Müdürlüğü özellikle soğuk kış mevsiminde don riski ile birlikte ağaçlarda dayanıklılığın arttırılması amacıyla daha çok ilaç olarak kullanılan bordo bulamacı karışımı etkin olarak kullanılıyor ve tavsiye ediliyor.
Erzincan’da bağ ve bahçelerde özellikle yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında meydana gelen karakale, ateş yanıklığı, yaprak delen, dal yanıklığı, mildiyö, ölü kol vb. hastalıklarla mücadele etkin olarak devam ediyor. İl Tarım Müdürlüğü özellikle soğuk kış mevsiminde don riski ile birlikte ağaçlarda dayanıklılığın arttırılması amacıyla daha çok ilaç olarak kullanılan bordo bulamacı karışımı etkin olarak kullanılıyor ve tavsiye ediliyor. Çok sayıda fungal ve bakteriyel hastalıklara karşı kullanılabilen bir tarım ilacı olan bordo bulamacı, 1885 yılında Fransa Bordo’da (Bordeaux) yaşan bir profesör tarafından tesadüfen bulunmuştur. İlacın adı da bu sebeple Bordo’dan (Bordeaux) den gelmektedir.
Bordo bulamacı tek başına tüm hastalıkları engelleyen bir ilaç olmadığı gibi, var olan hastalık ya da hastalıkları da yok etmeye yönelik bir ilaç değildir. Tüm meyve ağaçlarında istisnasız çok faydalı olan bordo bulamacı, ağaçları gelecekte maruz kalabilecekleri çeşitli hastalıklara karşı koruyucu bir önlemdir.
Bordo bulamacını yılda 2 defa ağaçlara atmakta fayda vardır. Sonbaharda ağaçlar yapraklarını döktüğünde %2 ve ilkbaharda gözler uyanmaya başlamadan 1-2 hafta önce %1 dozda uygulanması, ağaçlarda bir sonraki yıl oluşabilecek birçok hastalığa karşı koruma sağlamaktadır.
Erzincan Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından meyve yetiştiriciliği yapan üreticilere bordo bulamacının hazırlanışına ilişkin bir dizi tavsiyelerde bulunuyor.
Bordo Bulamacının Hazırlanışı
Bordo bulamacının dozları, kullanılacağı zamana göre değişmektedir. Meyve ağaçlarına sonbahar ve ilkbaharda uygulanacak koruma amaçlı genel kullanım dozları %2 ve %1’liktir.
Aşağıda örnek olarak verilen %2’lik bordo bulamacının hazırlanışı esas alınarak %1 ve diğer oranlarda bordo bulamacı hazırlanabilir.
%2’lik Bordo Bulamacının Hazırlanışı (100 Litre) İçin Gerekli Madde ve Malzemeler: 2 kg göztaşı ve 2 kg sönmüş kireç veya 1kg sönmemiş kireç, 4-5 litrelik 2 adet plastik kova
- a) 2 kg sönmüş kireç bir plastik kovaya konur ve üzerine bir miktar temiz su ilavesiyle karıştırılarak ayran kıvamına getirilir.
- b) Benzer şekilde 2 kg göztaşı ayrı bir plastik kovaya konur ve üzerine bir miktar temiz su ilavesiyle karıştırılarak 4-5 litreye tamamlanır.
- c) İlaçlama tankı (örneğin; 100 litrelik) deposuna bir miktar su (10-20 litre) konur. Bunun üzerine önce hazırlanan sönmüş kireçli su tankın süzgecinden geçirilerek boşaltılır. Daha sonra ilaçlama tank deposuna hazırlanan göztaşı eriyiği yine tank süzgecinden geçirilerek yavaş yavaş boşaltılırken bir yandan da devamlı karıştırılır. Böylece açık mavi renkli bir bulamaç meydana gelir.
İlaçlama tankı su ilavesiyle 100 litreye tamamlanır. Böylece %2 lik 100 litre, bordo bulamacı hazırlanmış olur.
Hazırladığımız Bordo Bulamacının Olup Olmadığını Nasıl Anlayabilirim?
Usulüne uygun olarak hazırlanan bordo bulamacının mavi renkte, nötr veya alkali olması arzu edilir. Tek başına göztaşı eriyiği yakıcıdır. Konulan kirecin yeterli gelip gelmediğini kontrol etmek için 3-5 cm boyunda, passız, parlak bir çivi hazırlanan bordo bulamacına batırılarak 4-5 dakika bekletilir ve sonra çıkarılır. Çivi üzerinde esmer, kırmızı bir leke meydana geldiyse biraz daha kireçli su ilavesi gereklidir. Şayet çivi olduğu gibi lekesiz çıkar ise ilaç iyi hazırlanmış ve kullanıma hazır demektir.
Bordo Bulamacı Hazırlarken ve Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Bordo Bulamacı hazırlanırken daima kireçli suyun üzerine göztaşı eritilmiş su ilave edilir, aksi halde ilacın yapısı bozulur ve karışım olmaz.
- Hazırlanan karışım kullanılmadan önce bir tülbent yardımıyla süzülerek ilaçlama aletini tıkaması engellenmelidir.
- Sönmemiş kireç kullanıyorsak eritildikten sonra muhakkak süzülmelidir. Eğer erimeyen taş, toprak kalmışsa kalan miktar kadar kireç tartılıp tekrar eritilmelidir.
- Bordo Bulamacı hiçbir ilaçla karıştırılıp atılmaz.
- Bordo Bulamacı atıldıktan sonra ilaçlama aleti mutlaka temizlenmelidir.
- Bordo bulamacı hazırlanırken demir, saç gibi metal kaplar kullanılmaz.
- Ağacın üst dallarından başlayarak alta doğru aşırıya kaçmadan, yıkama şeklinde (boş, kuru dal kalmadan tüm gövde) ilaçlama yapılır.
- İlaçlamadan sonra 10 saat içinde yağış olursa ilaçlamayı tekrar etmek gerekir.
- Hazırlanan ilacın en geç bir gün içinde kullanılması tercih edilir.
- Hemen kullanılmayacaksa hazırlanmış olan 100 litre bordo bulamacına 200 g şeker ya da 1 litre yağsız süt karıştırılmak suretiyle 15-20 gün muhafaza etmek mümkündür.
Kasım-Aralık’ta yaprakların ¾’ü ya da tamamı döküldükten sonra % 2 dozda Bordo Bulamacı yapılır.
