Erzincan’da ve Doğu Anadolu bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen dut ve kayısı kurusu kış aylarının şifa deposu ürünleri arasında yer alıyor. Erzincan esnafı dut ve kayısı ile birlikte hazırlanan karışım veya yemeklerin sağlık açısından faydalarının daha çok olduğunu vurguluyor. Aktar ve bakliyatçılarda satılan Kemaliye Kıtır dutu 150 TL’den kuru kayısı ise 230 TL’ye varan fiyatlarda satılıyor.
Erzincan’da ve Doğu Anadolu bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen dut ve kayısı kurusu kış aylarının şifa deposu ürünleri arasında yer alıyor. Erzincan esnafı dut ve kayısı ile birlikte hazırlanan karışım veya yemeklerin sağlık açısından faydalarının daha çok olduğunu vurguluyor. Aktar ve bakliyatçılarda satılan Kemaliye Kıtır dutu 150 TL’den kuru kayısı ise 230 TL’ye varan fiyatlarda satılıyor. Ağırlıklı olarak Kemaliye ve Otlukbeli İlçelerinde üretilen dut özellikle kış aylarında yemek öğünlerinde sofraların vazgeçilmez lezzetleri arasında. Dut kurusu, içerisinde B1, B2, C ve K gibi vitaminleri barındırır. Ayrıyeten demir ve kalsiyum gibi vücuda yararlı olan mineralleri barındırır. 1 avuç dut kurusu tüketmek, güne başlarken veya gün içinde vücuda oldukça faydalı vitaminlerin ve minerallerin depo edilmesini sağlamaktadır. Bu faydaları saymak gerekirse; Dut kurusu, bol miktarda antioksidan içerir. Bu şekilde vücutta biriken bazı unsurlar idrar yoluyla atılır. İçerisinde bol miktarda C vitamini olması da bağışıklık sisteminin daha fazla güçlenmesini sağlar. Vücudun direnci de bu meyve sayesinde artar.
Soğuk algınlığı ve nezle problemlerinin önlenmesinde büyük rol oynar. Dut kurusu, böbrek ve karaciğerlerin fonksiyonlarını daha iyi yerine getirmesi açısından katkı sağlar. Toksinleri vücuttan atma konusunda son derece yararlı olan dut kurusu, böbrek ve karaciğerlerin bu şekilde temizlenmesi hususunda ön ayak olur.
Kansızlıkla mücadele konusunda da birebirdir. Vücutta kan yapıcı bir etkiye sahip dut kurusu, kan dolaşımı konusunda vücudu rahatlatan bir yapıya sahiptir.
Dut kurusu, ölçülü bir şekilde tüketildiği takdirde kolesterol konusunda da oldukça yararlı bir yiyecektir. Gün içerisinde 1 avuç dut kurusu tüketilmesi, vücudun kolesterol düzeyinin düşmesine sebep olur. Bu durum, haliyle kalp sağlığı açısından oldukça mühim bir fonksiyonu icra eder.
Kuru kayısı aslında taze kayısının suyunu kaybetmesi sonucunda elde edilir. Ancak bu kayısının besin değerini tamamen kaybettiği anlamına gelmez. Sadece taze meyvenin suda çözünen ve ısıya duyarlı vitaminlerini etkiler. İçerdiği diğer besin değerleri konsantre hale gelmiş olur. Su miktarı taze kayısıya kıyasla düşmüş olsa da yine kuru kayısı da taze kayısı gibi A, C vitaminleri ve demir, potasyum, fosfor ve kalsiyum gibi mineralleri içerir.
K vitamini aşırı kanamayı durduran bir vitamindir. Kuru kayısıda bol miktarda bulunan K vitamini, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur. Günde 1 adet kuru kayısı tüketerek, vücudunuzda K vitamini depolanmasına destek olabilirsiniz.
Kuru kayısı, potasyum açısından en zengin meyvelerden biridir. Bu da kuru kayısıyı, metabolizmayı güçlendirmede, organ ve dokuların iyileştirilmesinde güçlü kılar. Potasyum, kan gelişimi ve büyümede önemli bir rol oynar. Ayrıca protein sentezi için de faydalıdır.
Muzdan 3 kat fazla potasyum içeren bu meyve, kan basıncını düşürmeye yardımcıdır. Ayrıca vücudu kalp damar hastalıklarından korumaya da destek olur.
Kuru kayısı yağı, cilt sağlığı için faydalıdır. Cildin pürüzsüz ve parlak görünmesi için yardımcı olan kuru kayısı, cildi canlandırır. Kuru kayısının cilt üzerindeki etkileri bunlarla sınırlı değildir. Kuru kayısı suyu, egzama, uyuz ve güneş yanığından kaynaklanan kaşıntıyı tedavi etmeye yardımcı olabilir. Cilt problemlerinin tedavisinde destekçidir.
Solunum sorunları için de kuru kayısının yararları olabilir. Kuru kayısı balgam söktürücü bir özellik gösterebilir. Uyarıcı etki yaratan kuru kayısı, bu sayede solunum yollarındaki baskıyı hafifletmeye yardımcı olur. Astım ataklarını dindirmede de etkili olabilir.
Kuru kayısıdaki demir ve bakır içeriği, hemoglobin üretiminde yarar sağlar. Bu nedenle anemi hastalığı olanların beslenmesinde kuru kayısı tüketimine yer vermek doğru olacaktır. Bunu doktorunuza danışarak yapmanız gerekir.
Kuru kayısının içerdiği A vitamini, görme yeteneğini geliştirir. Aynı zamanda güçlü bir antioksidan olan bu vitamin, vücuttan serbest radikallerin uzak durması için bir bariyer görevi görür. Hücre ve dokuların sağlıklı olmasını sağlamaya yardımcıdır. Zeaksantin antioksidanı içeren kuru kayısı, bu sayede göz sağlığını iyileştirir. A vitamini, beta karoten ve E vitamini içeriği ile de yine kuru kayısı yaşa bağlı göz bozukluklarının önlenmesinde veya hafiflemesinde katkı sağlayabilir. Kayısıdaki karotenoidler, retina ve lens üzerindeki oksidatif stresi azaltmada yardımcıdır.
Sıvı dengesini sağlamaya yardımcı olan potasyum, kalp atışını düzenlerken kas fonksiyonlarının korunmasına destek olur.
Hamilelik sırasında kanama ve kasılmalar olası problemlerdir. Yine vajinal enfeksiyonlar da sorun yaratır. Kuru kayısı tüketmek, tüm bu risklere karşı faydalı olabilir. Yine emziren anneler de kuru kayısıyı beslenmelerine ekleyebilirler.
Kabızlık sorunlarında pektin ve selüloz içeren kuru kayısının tüketilmesi bilinen bir alışkanlıktır. Pektin kabızlık sırasında vücuttaki su seviyelerinin korunmasına yardımcı olurken, selüloz çözünmeyen lif görevi görür. Hem çözünen hem de çözünmeyen diyet lifi zengini kuru kayısı, sindirim sistemi için bir müshil etkisi yaratabilir. İstenmeyen atıkların temizlenmesine yardımcı olur. Kuru kayısı, sindirim sistemi için alkali bir ortam üretir ve asitlerin yok edilmesini sağlar. Yemekten önce kuru kayısı tüketimi, sindirimi hızlandırabilir ve hazmı kolaylaştırabilir.
Kuru kayısıdaki kalsiyum kemikleri güçlendirerek sinirleri korur. Yine magnezyum içeriği, kuru kayısının tüketilmesi için bir nedendir. Magnezyum, endişeli ve stresi yatıştırıcı bir mineral olarak bilinir. Uykusuzluk ve kas krampları için de faydalı olabilir.
