T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi tarafından 13 Şubat 2024 saat 14.00’te Erzincan’ın İliç İlçesi Çöpler Altın Madeninde meydana gelen toprak kayması faciasına ilişkin kamuoyuna yönelik yapılan açıklamaların yanlış yönlendirme içerdiğine dair bir ‘Dezenformasyon Bülteni’ yayımladı.
T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi tarafından 13 Şubat 2024 saat 14.00’te Erzincan’ın İliç İlçesi Çöpler Altın Madeninde meydana gelen toprak kayması faciasına ilişkin kamuoyuna yönelik yapılan açıklamaların yanlış yönlendirme içerdiğine dair bir ‘Dezenformasyon Bülteni’ yayımladı. Bültende ele alınan iddia ve söylemler şöyle ifade edildi: “Erzincan’da Bir Altın Madeninin Alanında Meydana Gelen Toprak Kayması Sonucu Siyanürlü Toprak Fırat Nehri’ne Aktı” İddiası, “Erzincan’da Göçük Altında Kalan Madencilerin Sayısı Resmi Rakamın Beş Katı” İddiası, “Facianın Yaşandığı Altın Madenine ‘Kapasite Artırımı İzni’ Murat Kurum’dan” Başlıklı Haberler, “Erzincan İliç’teki Altın Madeninde Siyanürlü Cevherin Bulunduğu Baraj Patladı, Göçük Altında En Az 20 İşçi Var” İddiası, Bir Televizyon Kanalı Muhabirinin Erzincan İliç’te Gerçekleştirdiği Yayın Sırasında Yaptığı Manipülasyon, Maden Kazası ile İlgili Provakatif Eylem ve Söylemler, Maden Sahasında Meydana Gelen Toprak Kayması Ardından Alınan Tedbirlerle İlgili Manipülasyonlar, “Erzincan’da Bir Altın Madeninin Alanında Meydana Gelen Toprak Kayması Sonucu Siyanürlü Toprak Fırat Nehri’ne Aktı” İddiası
Sosyal medyada paylaşılan bazı görüntülerle ilgili, “Erzincan’da bir altın madeninin alanında meydana gelen toprak kayması sonucu siyanürlü toprak Fırat Nehri’ne aktı” iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, Fırat Nehri ya da herhangi bir baraja değil, Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan altın madeninin atık havuzuna aittir.
Ayrıca toprak kaymasının hemen ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı merkez ve İl Müdürlüğü Denetim Ekipleri bölgeye sevk edilerek toprak kayması sırasında kayan toprağın Fırat Nehri’ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi’nin Fırat Nehri’ne ulaştığı menfezin kapakları kapattırılmıştır.
Nehre herhangi bir malzemenin ulaşması veya karışması söz konusu değildir. Bölgede meydana gelen toprak kaymasının, maden alanındaki atık havuzu ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.
“Erzincan’da Göçük Altında Kalan Madencilerin Sayısı Resmi Rakamın Beş Katı” İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, “Erzincan’da göçük altında kalan madencilerin sayısı resmi rakamın beş katı” iddiası doğru değildir.
Facianın Yaşandığı Altın Madenine ‘Kapasite Artırımı İzni’ Murat Kurum’dan” Başlıklı Haberler
Bazı basın yayın organlarında yer alan, “Facianın yaşandığı altın madenine ‘kapasite artırımı izni’ Murat Kurum’dan” başlıklı haberler manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), belirli bir proje veya faaliyetin, çevre üzerindeki önemli etkilerinin belirlendiği bir süreçtir.
ÇED’in temel görevi, projelerle ve gelişmelerle ilgili karar vericilerin daha bütünsel, yani karara etkileyecek birden fazla faktörü göz önüne alır bir şekilde daha sağlıklı karar vermelerini sağlamak için, onlara projelerden kaynaklanabilecek çevresel etkileri net bir şekilde göstermektir.
Dolayısıyla kapasite artışlarına ÇED sürecinde onay verilmesi mevzuat kapsamında zorunludur ancak tek başına yeterli değildir. ÇED kararı sonrası işletmenin bu kapasite artışını hayata geçirebilmesi için ilgili mercilerden gerekli izinleri alması gerekmektedir. Yani kapasite artırılmasına ÇED raporu verilmesi tek başına bir izin niteliği taşımamaktadır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının maden işletmesinin kapasitesini artırma gibi bir yetkisi bulunmamaktadır.
Bahse konu dönemde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, işletmenin çevre mevzuatına uygun iş yapıp yapmadığını 135 kez denetlemiş, maden sahasında 21 Haziran 2022 tarihinde boru hatlarında yaşanan arıza neticesinde gerçekleşen çevre kirliliğine istinaden işletmeye en üst sınır olan 16 Milyon 441 Bin TL idari para cezası uygulanmış, benzeri olayların bir daha yaşanmaması için ilave çevresel tedbirler alınıncaya ve çevresel iyileştirmeler yapılıncaya kadar faaliyeti durdurulmuştur.
“Erzincan İliç’teki Altın Madeninde Siyanürlü Cevherin Bulunduğu Baraj Patladı, Göçük Altında En Az 20 İşçi Var” İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, “Erzincan İliç’teki altın madeninde siyanürlü cevherin bulunduğu baraj patladı, göçük altında en az 20 işçi var” iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Erzincan İliç’te bulunan altın madeni sahasında herhangi bir patlama yaşanmamış olup yığın liç kayması meydana gelmiştir. İddia edilenin aksine maden sahasında henüz ulaşılamayan kayıp işçi Sayısı 9’dur.
Yığın liç kayması sırasında kayan toprağın Fırat Nehri’ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi’nin Fırat Nehri’ne ulaştığı menfezin kapakları kapattırılmış olup, nehre herhangi bir malzemenin ulaşması veya karışması söz konusu değildir.
Asılsız iddialara itibar etmeyiniz.
Bir Televizyon Kanalı Muhabirinin Erzincan İliç’te Gerçekleştirdiği Yayın Sırasında Yaptığı Manipülasyon
Bir televizyon kanalı muhabirinin Erzincan İliç’teki bir maden sahasında meydana gelen toprak kayması haberiyle ilgili yayın esnasında manipülasyon yaptığı tespit edilmiştir.
HAKİKAT | Yayın sırasında maske takarak gelişmeleri aktaran muhabirin, yayının bitmesiyle maskesini çıkararak yayın yaptığı bölgede rahatlıkla dolaştığı bir diğer görüntüyle tespit edilmiştir.
Muhabirin bu şekilde algı oluşturarak paniğe neden olmaya çalıştığı açıkça görülmektedir.
Kamuoyunu manipüle etmeye yönelik haber ve paylaşımlara itibar etmeyiniz.
Maden Kazası ile İlgili Provakatif Eylem ve Söylemler
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ ve beraberindeki partililer, toprak kaymasının meydana geldiği Erzincan’ın İliç ilçesinde kamuoyunu manipüle etmeye yönelik eylemlerde bulunmuştur.
HAKİKAT | Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’ın Erzincan İliç’e giderek paylaştığı görüntüler incelendiğinde, maden sahasının dışında kalan, vatandaşların sivil kıyafetlerle bulunduğu ve özel kıyafete ihtiyaç duyulmayan bölgeye özel kıyafetlerle ve maskeyle girmek istediği tespit edilmiştir.
Yetkili personeller tarafından provokasyon yaptığı gerekçesiyle Özdağ bölgeye alınmamış ve kendisine bölgeye girememe sebebi açıkça izah edilmiştir. Erzincan İliç’te toprak kayması yaşanan bölgede arama- kurtarma çalışmaları titizlikle sürmektedir. Kamuoyunda infial oluşturmaya yönelik provokatif eylem ve söylemlere itibar etmeyiniz.
Meydana Gelen Toprak Kayması Ardından Alınan Tedbirlerle İlgili Manipülasyonlar
Erzincan İliç Çöpler bölgesindeki bir maden sahasında meydana gelen yığın liç kaymasının ardından, alınan önlemlere rağmen konuya ilişkin manipülatif haber ve paylaşımlar yapıldığı tespit edilmiştir.
HAKİKAT | Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Erzincan’ın İliç ilçesinde yaşanan maden kazası sonrasında ivedilikle önlem almıştır.
Bakanlığın merkez ve İl Müdürlüğü Denetim Ekipleri bölgeye sevk edilerek, kayan toprağın Fırat Nehri’ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi’nin Fırat Nehri’ne ulaştığı menfezin kapakları kapattırılmıştır. Sonrasında toprak kaymasını önlemek amacıyla menfezlerin önünde bir sedde yapılmıştır.
10 kişilik uzman ekiple birlikte 2 georadar, 1 multistation, 2 set izleme cihazlarının bulunduğu 2 mobil cihaz ve mobil laboratuvarın da yer aldığı ekipler, sürekli takip etmek üzere bölgeden numuneler alarak çalışmaya başlamış ve devam etmektedir.
Yağmur ve benzeri nedenlerle oluşabilecek akış sularını toplamak için tedbir olarak her ihtimale karşı sızdırmazlığı sağlanmış olan bir yüzey suyu toplama havuzu yapılmıştır. Olabilecek herhangi bir akış durumunda atık depolama barajına verilecek sistem oluşturulmuştur.
Yağmur ve benzeri nedenlerle oluşabilecek akış sularını toplamak için tedbir olarak her ihtimale karşı sızdırmazlığı sağlanmış olan bir yüzey suyu toplama havuzu yapılmıştır. Olabilecek herhangi bir akış durumunda atık depolama barajına verilecek sistem oluşturulmuştur.
Jeoloji, maden ve çevre alanında uzman 10 bilim insanı ile sahada çalışmalar sürdürülmektedir.
İlk andan itibaren Sabırlı ve Çöpler Dereleri ve Fırat Nehri boyunca belirlenmiş noktalardan rutin olarak anlık numuneler alınmaya başlanmış ve takibi yapılmaktadır. Şu an için bir kirlilik tespit edilmemiştir.
Resmi kurum ve kuruluşların çalışma ve açıklamalarıyla bir ilgisi bulunmayan asılsız iddialara itibar etmeyiniz.
