Erzincan’da bulunan, Otlukbeli ilçesinde gerçekleşen Otlukbeli Muharebesi Zaferi 551. Yılında da dillerde anlatılıyor.
Erzincan’da bulunan, Otlukbeli ilçesinde gerçekleşen Otlukbeli Muharebesi Zaferi 551. Yılında da dillerde anlatılıyor. Otlukbeli Muharebesi 11 Ağustos 1473 tarihinde Osmanlı ve Akkoyunlular arasında gerçekleşti. Savaş o dönemki Osmanlı Padişahı II. Mehmed ve Akkoyunlu sultanı Uzun Hasan liderleri arasında gerçekleşti. Kullanılan taktik, teknoloji ve insan gücü olarak Otlukbeli Muharebesi 15. Yüzyılın en büyük savaşlarından biri olarak kabul ediliyor.
Osmanlı Hükümdarı II. Mehmet (Fatih) üe Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan arasında cereyan eden Otlukbeli Meydan Muharebesi (11 Ağustos 1473), erken zamanda Anadolu ile Osmanlı Devleti’nin kaderini belirlemiştir. Fatih’in, Akkoyunlulara-dolayısıyla bu devleti destekleyen Batılı ve Doğulu Devletlere-karşı kazandığı bu büyük zafer; Osmanlı împaratorluğu’nun ikinci bir “Fetret Devri” içine düşmesini önlediği gibi, üç kıtada söz sahibi muhteşem bir İmparatorluğun vücuda getirilmesinde de çok önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı împaratorluğu’nun kuruluşundan sonra başlayan Genişleme ve Yükselme Dönemi’nde (1453-1579), Anadolu’da ve özellikle doğuda gelişerek yerleşmesinde, Otlukbeli Meydan Muharebesi’nin birinci derecede rolü olmuştur.
Yeniçağı açan ünlü Osmanlı Hükümdarı Fatih’in, Batıdaki büyük deniz ve kara kuvvetlerine sahip güçlü düşmanlarıyla savaş halindeyken, Doğunun en geniş ülkesine sahip bulunan ve Timur’a benzemek gayreti içinde cihan egemenliği peşinde koşan, genç ve savaşkan Türk Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan’a karşı kazandığı bu büyük askeri başarı, Otlukbeli Meydan Muharebesi’nin önemini daha da artırmıştır.
Genellikle mevcut kaynak ve araştırma eserlerin verebildikleri olanaklar ölçüsünde ve daha çok askeri bakımdan değerlendirilmesine çalışılan bu eserin yazılmasında bazı zorluklarla karşılaşılmıştır. Nitekim, kaynaklarda sözü geçen önemli yerlerin bugünkü yeni adları veya yerleri üzerinde yoğun araştırmalar yapılmışsa da, bunların gerçek ad ve yerlerinin saptanması mümkün olamamış, bu nedenle olayların muhtemelen cereyan ettiği yerlerin bugünkü adlarının belirtilmesiyle yetinilmiştir.
1 Özellikle Akkoyunlu Devleti’ne ait kaynakların yetersizliği rastlanan zorlukların büyiik bir kısmını teşkil etmiştir. Bu konuda da çeşitli araştırma eserlerden faydalanarak gerçeklere yaklaşılmaya çalışılmıştır. Eserde, yapılan askeri harekâtın eleştirilmesine de olanak ölçüsünde yer verilmiş ve bu konudaki görüşlerin belirtilmesine çalışılmıştır. Askeri Tarih ve Stratejik E tüt Başkanlığında görevli Emekli Kurmay Albay Hazım ÎŞGÜ VEN tarafından, arşiv belgeleri, yerli ve yabancı kaynak ve araştırma eserlerden yararlanılıp yazılan bu kitap, Başkanlık yetkili kurullarınca incelenerek yayma hazırlanmıştır.
Akkoyunlu Devleti 15’inci yüzyılda Doğu Anadolu’da iyice güçlenmiştir. Irak ve Azerbaycan’ı alan Akkoyunlu Devleti, Karakoyunlu Devleti’nin yok olmasına sebep olmuştur. Gittikçe güçlenen Akkoyunlu Devleti Venediklilerle anlaşmıştır. Osmanlı Devleti’nin Karamanoğulları Beyliğine ve Dulkadiroğulları Beyliğine yardım etmesi, Akkoyunlu Devleti hükümdarı Uzun Hasanı iyice rahatsız etmeye başlamıştır.
Bu gelişmeler üzerine Fatih Sultan Mehmet büyük bir ordu hazırlatarak 11 Ağustos 1473 tarihinde doğuya doğru hareket etmiştir. Uzun Hasan ve komutasındaki birlikler, Fatih Sultan Mehmet’in ordusunda görevli Has Murad paşa komutasındaki öncü birliği tarafından pusuya düşürülerek imha edilmeye çalışıldıysa da asıl büyük muharebeler Erzincan ve Tercan arasında Otlukbeli bölgesinde meydana gelmiştir.
Otlukbeli Savaşı’nın kısaca sebepleri şu şekilde özetlenebilir:
- Osmanlı Devleti Karadeniz kıyılarındaki Trabzon, Sinop, Amasra gibi önemli limanlarını ele geçirmiştir.
- İran ve Akdeniz limanları arasındaki kervan yolları üzerine yeni gümrük ve vergileri koymuştur.
- Akdeniz ve Karadeniz ile bağları kesilen, ticari ve ekonomik bir çıkmaza giren Akkoyunlu Devleti hükümdarı Uzun Hasan, Osmanlı toprakları üzerinde batıya doğru bir genişleme siyaseti gütmeye başlamıştır.
- Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Osmanlı Devleti’ne karşı Venediklilerle işbirliği anlaşması yapma girişiminde bulunmuştur.
Hilal taktiğinin uygulandığı bu savaşta özellikle ateşli silah ve isabetli atış üstünlüğünü elde bulunduran Osmanlı ordusu, merkezde Fatih Sultan Mehmet, sağ kanatta Şehzade Mustafa ve sol kanatta Şehzade Bayezid komutasındaki Osmanlı birlikleri kolaylıkla Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın komutasındaki birlikleri dağıtmıştır. Yenilgiye uğrayan Uzun Hasan kalan birlikleri ile savaş alanını terk etmek zorunda kalmıştır.
Otlukbeli savaşının sonuçları ise kısaca şu şekilde özetlenebilir:
- Otlukbeli savaşının sonucunda Akkoyunlu Devleti’nin yıkılma süreci başlamıştır.
- Osmanlı sınırları, Doğu Anadolu’ya kadar genişlemiştir.
- Venediklilerin oluşturduğu Haçlı ittifakının en güçlü temsilcisi tasfiye olmuştur.
- Anadolu Türk birliğinin kurulması yolunda güçlü bir adım atılmıştır.
