Erzincan Çayırlı İlçesinin yüksek yaylalarda mavi bulutlar arasında merkeze 40 km uzaklıkta kalan bir köy var uzakta. Eski adıyla Çilxoros şimdiki adıyla Çilhoroz köyü görenleri kendine bağlayan mutlu bir köy.
Erzincan Çayırlı İlçesinin yüksek yaylalarda mavi bulutlar arasında merkeze 40 km uzaklıkta kalan bir köy var uzakta. Eski adıyla Çilxoros şimdiki adıyla Çilhoroz köyü görenleri kendine bağlayan mutlu bir köy.
Köyüm var ama yolum yok dediğimiz Erzincan’ın bir başka bir köy efsanesi Çilhoroz köyü taş duvar köy evleriyle, geleneksel yaşam tarzıyla görenleri bağrında kucaklıyor. Kışın karların altında yazın mavi bulutların arasında kalan köyde ismi pek duyulmayan bir garip dede olan Baba Lele’nin Türbesi ziyaretçilerini ağırlıyor.
1517 yılı kaynaklarında ismi Çilxoros olarak geçen Çilhoroz köyü 2003 senesinde arkeologlar tarafından ilgi çeken bir köy haline geliyor. Yapılan kazılarda arkeik özelliği bulunan mezar taşları nedeniyle köy mezarlarının arkasında kalan kısma Çilhoroz 1 Meleke taşlarının üzerinde kalan kısmına da Çilhoroz 2 olarak ad veriliyor. Çilhoroz 1: Tek sıra taştan oluşan bir duvar, birkaç seramik ve birkaç metalden oluşuyor. Çilhoroz 2: Dikdörtgen şeklinde evler, 5 adet zemini taş döşemeli, 4 tane tandır, Ocak, 1030 tarihli bir sikke, bir adet ok ucu, cam bilezik, seramik parçaları yer alıyor. Araştırmalara göre edilen bu eserlerden yola çıkarak köyün mevsimsel yerleşik alanı olarak kullanıldığı tespit ediliyor. Tarihi 10. ve 12. Yüzyıla kadar uzanan köy halen varlığını devam ettiriyor.
Köy halen geçimini hayvancılıkla sağlıyor. Ancak köy civarında kömürlü istiflerin paleo-ortam özellikleri ve kömürleşme süreçlerinin belirlenmesi yani Çilhoroz kömür damarının keşfedilmesi ardından Doğu Anadolu’nun yerel kömür ihtiyacını karşılayan tek kömür sahası olarak görülmeye başlanıyor. 2003 verilerine göre Çilhoroz sahasında görülen kömür rezervinin 1.516.800 ton olarak belirleniyor.
