Erzincan’ın İliç ilçesinde siyanür sızıntısı ile gündeme oturan ve 16 milyon 441 bin TL ile rekor ceza uygulanan altın madeninin yöneticileri, ‘’ekokırım ve insanlık suçu’’ işledikleri gerekçesiyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne şikâyet edildi.
Erzincan’ın İliç ilçesinde siyanür sızıntısı ile gündeme oturan ve 16 milyon 441 bin TL ile rekor ceza uygulanan altın madeninin yöneticileri, ‘’ekokırım ve insanlık suçu’’ işledikleri gerekçesiyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne şikâyet edildi. İliç’te Çöpler köyünde bulunan altın madeni şirketi yönetim kurulu üyeleri, ekokırım ve insanlığa karşı suç işlemekten Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne şikâyet edildi. Kanadalı şirketin 21 Haziran’da siyanür taşıyan borularında patlak meydana gelerek 20 metreküp, yani yaklaşık 30 ton siyanürün Fırat Nehri’ne karıştığı belirtilmişti. Bu felaketi duyuran vatandaş Sedat Cezayirlioğlu ve gönüllü avukatı İsmail Hakkı Atal tarafından konu, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taşındı. Mahkemeye yapılan şikayette şu ifadelere yer verildi;
‘’Madencilik faaliyetleriyle kasten küresel -bölgesel ekolojik kirliliğe yol açmak suretiyle Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü md.7 / 1 / a-b-d-k fıkralarını ihlal etmek; uluslararası hukukta uygulanan ‘ihtiyatlılık’ ve ‘öngörülebilirlik’ ilkeleri gereğince yaptıkları faaliyetlerin olası sonuçlarını bilerek 21.06.2022 tarihinde siyanür borusunun patlamasına neden olarak Fırat Nehri’ne 210 m3 siyanürlü zehirli kimyasal bileşik (80 kg siyanür ) karışmasına sebebiyet vermek ve tüm Ortadoğu coğrafyasını zehirleyecek şekilde Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü’nün md.7 / 1 / a-b-d-k fıkralarını ihlal ederek sivil halkın bir bölümünün ölümüne, acı çekmesine, yer değiştirmesine, hastalanmasına neden olan/olacak süreci başlatmak ve/veya sürdürmek veya katkı koymak suretiyle aynı fiille insanlığa karşı suç ve ekokırım suçu işleyen SSR Mining Anagold şirketi Yönetim Kurulu üyeleri sanıklar hakkında işlem yapılarak başvuru kayıt numarası verilmesi ve dava açılması için suç bildiriminde bulunur gerekli işlemlerin yapılması ve cezalandırılmalarını talep ederiz.”
Maden şirketinin yöneticisi ve yönetim kurulu üyelerinden oluşan 10 kişi hakkında şikayette bulunuldu.
21 Haziran’da madenin borularından biri kırıldı ve 20 ton civarında siyanür bulunan solüsyonun borulardan çevreye yayıldığı bildirildi. Olay gününe ilişkin jandarma tutanağında ise yırtılan boru içerisinde yaklaşık 20 m3 siyanürlü solüsyonun liç sahasına ve yola aktığı belirtildi. Şirketten açıklama ancak günler sonra gelebildi. Şirket sosyal medya yapılan paylaşımları yalanlarken siyanürün sızdığı iddiasını ise doğruladı. Maden işletmesinin çevreyi kirletmesi iddiasıyla Anagold Madencilik hakkında soruşturma başlatıldı. Cumhuriyet Başsavcılığı sızıntı iddialarıyla ilgili “çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya verilmesi” hükmünü içeren 182’nci maddesinde düzenlenen “çevrenin taksirle kirletilmesi” suçuyla soruşturma başlattı. Öte yandan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı madencilik firmasına 16 milyon 441 bin Türk lirası idari para cezası kesildiğini ve suç duyurusu yapıldığını açıkladı. Ardından tesisin faaliyetleri durduruldu.
