CHP Erzincan Milletvekili Mustafa SARIGÜL İliç Altın Madeni Sahası Liç Yığını Alanında meydana gelen toprak kayması afetinin ardından gelişmeleri anı anına takip etmek amacıyla gece gündüz saha yer aldı. Ardından gittiği Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunduğu önergenin kabul edilmesiyle birlikte oluşturulacak komisyonun birlik ve beraberlik içinde sorunun tüm detaylarını inceleyeceğini belirten Milletvekili Mustafa SARIGÜL yaşanan afete ilişkin son gelişmeleri kapsamlı bir şekilde değerlendirdi.
CHP Erzincan Milletvekili Mustafa SARIGÜL İliç Altın Madeni Sahası Liç Yığını Alanında meydana gelen toprak kayması afetinin ardından gelişmeleri anı anına takip etmek amacıyla gece gündüz saha yer aldı. Ardından gittiği Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunduğu önergenin kabul edilmesiyle birlikte oluşturulacak komisyonun birlik ve beraberlik içinde sorunun tüm detaylarını inceleyeceğini belirten Milletvekili Mustafa SARIGÜL yaşanan afete ilişkin son gelişmeleri kapsamlı bir şekilde değerlendirdi. Milletvekili SARIGÜL CHP Erzincan İl Başkanlığında gerçekleştirdiği bir halk toplantısında konuyu vatandaşlarla paylaştı. SARIGÜL konuşmasında şu ifadelere yer verdi; “İliç’te meydana gelen kazayı haber alır almaz 1,5 saat sonra olay yerine intikal ettim. Gece gündüz çalışmaların başında oldum. 9 arkadaşımız maalesef siyanürlü toprak altında. Yaklaşık olarak 10 milyon metreküp toprak 200 metrelik bir yamaçtan hızlı bir şekilde aşağıya doğru kaydı ve 800 metre boyunda 50 metre derinliğinde bir oluşum oldu. Kurtarma çalışmaları devam ediyor. Bu büyüklükteki ve derinlikteki kurtarma çalışması ancak göçük altında kalan yerlerini tespit etmekle uğraşıyorlar. Termal kameralarla yoğun bir şekilde çalışmalar yapılıyor. Şu anda profesyonel ekipler radarlarla karadan, dronelarla havadan çalışmalarına devam ediyorlar. İlk belirlemelere göre işçi arkadaşlarımızın 3’ün lokasyonu 6’sının da diğer lokasyonları kısmen gölge olarak tespit edilmeye çalışıldı. Göçük altında kalan kamyonlar var. Öbür tarafta da bir tane ne yazık ki taksi var. Kayıp işçi arkadaşlarımızla ilgili olarak adli süreç olayın sorunlarını tespiti için bir soruşturma başlatıldı. Toplam 8 tane gözaltı var. 6 tutuklama oldu.
Tehlikenin Fırat’a Ulaşmaması İçin Acil Önlemler Alınıyor
Şu andaki tehlike nedir? Göçen bu kitlenin altını ayırmak için işlemden geçirilen bu toprak siyanürlü bir toprak. Fırat nehrine uzaklığı 700-800 metredir. Suya karışması demek bütün dünyada yaşamın bitmesi demektir. Büyük bir sıkıntı demektir. Bununla ilgili olarak tedbirler alınmaya çalışılıyor. Alınan tedbirleri ben orada birebir izliyorum. Fırat’a ulaşmaması için acil önlemler alınıyor.
Meclisimiz Birlik Ve Beraberliğini Bu Komisyonda Gösterecek
Türkiye Büyük Millet Meclis’ine bir araştırma önergesi verdik. Sırrı Süreyya ÖNDER Meclis Başkan Vekiliydi. Olağanüstü şartlarda bir planlama yaparak parlamentoda bizzat söz verdi. Parlamentoda bu konuyu konuştum. Bu vahim hadise ile ilgili olarak bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını arzu ettim. Uzun bir zamandan sonra ilk defa bir muhalefet partisinin vermiş olduğu araştırma önergesi kabul edildi. Bunu son derece değerli buluyorum. Meclisimizin bu konuda gösterdiği birliği, beraberliği komisyonda da aynı şekilde göstereceğimiz kanısındayım.
Kurulacak olan komisyonun siyasi kaygılardan uzak çalışmasını, bu felaketin sebebini, sorumlularının ortaya çıkmasını felaketin tekrar etmemesi için alınacak olan tedbirlerin en kısa süre içerisinde belirlenmesi için komisyon olarak yoğun bir çalışma yapacağız. Bu komisyon 25 kişiden oluşacak. 5 arkadaşta Cumhuriyet Halk Parti’mizi temsilen o komisyon içinde bulunacak. Komisyon konunun bütün detaylarını araştıracak. Ben de kamuoyunu her yapılan adımda bilgilendireceğim.
Şunu bilmenizi istiyorum: Hiçbir şey insan değerinden önemli değildir. Bu olayda ihmali olan, kusuru olan ve sorumlu olanların adalet önünde hesap vermesi içinde çalışma yapacağız. Yapanın yanında kar kalsın mantığını burada kesinlikle bırakmayacağım.
Küresel Şirketin İşlediği Suç İnsanlar Ve Doğaya Karşı İşlenmiş Bir Suçtur
Çöpler Altın Madeninde inşaat çalışması 2009 yılında başlamış, 2010 Aralık ayından bu yana üretim yapılıyor. Bu maden sürekli böyle haberlerle gündeme geliyor. Demek ki burada bir sıkıntı var. 2022’de siyanür borusunun patlamasıyla gündeme gelmiş, o günde 2022 yılında bu konuda basın toplantısı yaparak konuyu detaylı bir şekilde gündeme getirdim.
Olayın olduğu zaman bu küresel şirketin işlediği suç insanlar ve doğaya karşı işlenmiş bir suçtur. Para cezası ile faaliyeti geçici olarak durdurmakla örtbas edilemez diye de 2022 yılında birebir bu noktada açıklama yapmışım. 2010 yılından bugüne kadar burada 4 kez kapasite arttırılmış. Yeterli incelemeler yapılmadan verilen bu izinlerde gerçekten felaketin habercisi olmuş.
Can Erzincan’dan İstanbul’a gittim. 4 profesörümüzle gece 2’ye kadar toplantı yaptım. Bir haber kanalında konuyu derinlemesine gündeme getirdim. İliç madeni 2009’da başladı. Bugüne kadar 4 kez kapasite arttırıldı. ÇED raporları ya gerekli değil ya da olumlu değil. ÇED raporlarını özel şirketler veriyor. 500’ün üzerinde ÇED raporundan 1 tanesinde hayır çıkmış. Bu ÇED raporu veren özel firmaları da araştırmamız lazım. Kanada şirketi yığın liç sistemi ile siyanür aramadan vazgeçmesi lazım. Burada neden Kanada firması, neden denetim yapılmadı. Neden yaptırım uygulanmadı. Burada doğa dostu madencilik neden yapılmadı. Almanya’da, Fransa’da, İngiltere’de, İsviçre’de, Danimarka’da, İsveç’te, Hollanda’da neden maden aramalarında bir tek sıkıntı duymuyoruz da Türkiye’de duyuyoruz. Bunları detaylı bir şekilde araştıracağız.
Ekonomik Milliyetçilik Yapmamız Lazım
Bir muhalefet partisi milletvekili olarak yaptığım bu temasları siyasal temaslardan ziyade doğayla ilgili, çevreyle ilgili, insan haklarıyla ilgili, insan hayatıyla ilgili tehlikenin boyutlarını detaylı bir şekilde anlattım. Uzun bir aradan sonra ilk defa parlamentoda komisyon önerisi kabul edildi. Bunu da ben demokrasi adına da kıymetli buluyorum.
Maden kanunundaki faaliyetler, yapılmayacak alanların belirlenmesi, vahşi madenciliğin engellenmesi gerekiyor. Türkiye’deki maden aramalarının %98’ini yabancı firmalar yapıyor. Ekonomik Milliyetçilik yapmamız lazım. Doğru karar vermemiz ve Türk firmalarının bunu yapması lazım. En üzüntü verici olay şudur: Bundan 4-5 sene önce Avusturya’da bu firmanın yetkilileri bir araştırma yapıyorlar ve diyorlar ki; ‘Biz altını alıyoruz. Siyanür Türklere kalıyor.’ Bu açıklama resmi bir açıklamadır. Bununla ilgili tüm detayları araştırma komisyonunda inceleyeceğiz.
Doğal Afetler Ve Depremler Bakanlığını Kurmamız Lazım
Bunların çözümü şudur: Doğal Afetler ve Depremler Bakanlığını kurmamızı şart olarak görüyorum. Bu bakanlık aracılığıyla mutlaka bu afetleri engellememiz lazım. Bir afet olduğunda AFAD orada, 3. Ordu orada, kamu kurum ve kuruluşları orada ama görüyorum ki bu evlatlar ne yapacağını yeteri kadar bilmiyorlar. Bu evlatlar hangi maske ile gitmesi gerektiğini, nasıl gitmesi gerektiğini bilmiyorlar. Ne yapmak lazım. Kabahat onların değil, kabahat bizlerin ve siyasilerin. Mutlaka Doğal Afetler ve Depremler Bakanlığını kurup böylesine olaylarda gerçekten uzman ve konusuna hâkim insanların gelip olaya hâkim olması lazım.
Maden Sahalarının Yeni Baştan Rehabilite Edilmeleri Lazım
Buraların yerleşim yerlerine mesafeleri 5 km olması lazım. Baktığımızda mesafe neredeyse 300 metre. Faaliyetlerin sıkı bir şekilde yapılmasını şart olarak görüyorum. Maden sahalarının yeni baştan rehabilite edilmeleri lazım. Yığın liç yönteminin kesinlikle kalkması lazım. Buradaki olayın sebebi hızlı para kazanmak. Gözleri doysun. Hakikaten yazıklar olsun. Paraları pulları onların olsun. 9 tane can keşke bizim olsaydı onlara bir şey olmasaydı. Düşünün toprağı alıyorlar, siyanürle işliyorlar, altını çıkarıyorlar ve posasını 10 yıldır oraya yığmışlar. Kar yağıyor, yağmur yağıyor, ikiye bölünüyor. Allah korusun orada dağ patlaması gibi içeriye doğru giriyor. 16-17 tane evlat görüyor ve o anda kaçıyorlar. Bir kamyon şoförünün nasıl geri geri geldiğini izlediniz. Bir kamyon şoförü öylesine bir siyanürlü toprağın altında kaldı.
Uluslararası regülasyonlara uyulması için bu noktada çalışmalarımıza yoğun olarak devam ediyoruz. Siyanür algısı önemli bir algı. Güvenli sınırlarda olmalı. Siyanür hayatımızda ve sanayide var ama kapalı yerlerde kullanılıyor. Açık yerlerde siyanürün kullanılması son derece tehlikeli. Yapılacaksa kapalı yapılması, denetimin ölçülü yapılması lazım. Mutlaka da uluslararası kriterlere de uymak lazım.”
