5 MART DÜNYA KİTAP GÜNÜ

5 Mart Dünya Kitabı ve Telif Hakkı Günü veya Uluslararası Kitap Günü olarak da bilinen Dünya Kitap Günü Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü olan UNESCO tarafından okuma, yayınlama ve telif hakkını teşvik etmek amacıyla düzenlenen bir etkinlik olarak ele alınıyor. Bugün de birçok kitapçı tarafından indirim organize ediliyor.

Dünya Kitap Günü fikri ilk olarak İspanyol yazar Miguel de Cervantes “Dünya Kitap Günü”nü kutlamak istemesiyle başladı. Kitap gününün mucidi olarak da tanınan yazar ilk olarak “Don Kişot” kitabıyla ünlendi. Editör olan yazar aynı zamanda gazeteci ve çevirmendi. 1923’te Barselona Resmi Odası’nın ilk başkan yardımcılığına atandığı dönemde kitabı için iki kez kutlama günü düzenlendi. Ayrıca İspanyol Kitap Festivali’nin yapılması amacıyla 13. Alfonso Kraliyet Kararnamesi’nin imzalanmasını sağladı. Ancak 23 Nisan’da kutlanmadı. 1926 senesinden 1930 senesine kadar Cervantes’in doğum günü olan 7 Ekim’de kutlandı. Ancak Kitap günü İrlanda ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde de kutlanmaya başlaması nedeniyle Mart ayının ilk Perşembe günü Dünya Kitap Günü olarak kabul edildi.

Okuma bireyin entelektüel gelişimini sağlamakta, anlama gücünü geliştirmekte, başkalarıyla iletişimini kolaylaştırmakta ve eleştirisel düşünce yapısına temel oluşturmaktadır. Bu kapsamda yapılan araştırmalara göre Dünya ülkelerin inografik haritasında son olarak 2021 yılında yayınlanan verilerde kitap okuma oranının ülkelere göre değişiklik gösterdiği ortaya çıktı. 2021 yılında küresel okuma oranları %86 olarak belirlendi. Buna göre Avrupa ülkeleri okuma konusunda ilk sırada yer alıyor. Avrupalılar her gün en az bir saat kitap okuyor. En yüksek okuma oranı ise Finlandiya, Polonya ve Estonya’da bulunuyor. Asya ülkelerinde ise Hindistan, Tayland ve Çin dünyada haftalık okuma oranı yüksek olan ülkeler arasında yer alıyor. Ancak Çin’de sesli kitapların popülaritesi arttığı için okuryazarlık oranında önemli bir yüzdeye sahip bir ülke olarak ön plana çıkıyor. Amerika ise kitap tüketimi her ne kadar fazla olsa da kitap okuma yüzdesi çok düşük. Amerika’da en çok okunan kitap türü ise romantizm kitapları. Türkiye ise kitap okuma sıralamasında 5 saat 54 dakikalık ortalamayla 18. sırada yer alıyor. OKUYAY Platformu, 2019 yılında yayımladığı Türkiye Okuma Kültürü Araştırması Raporu’nda Türkiye’nin yüzde 42,3’ünün kitap okuduğu verisi paylaşılmıştı. 2021 yılında ise her ne kadar kitap okuma oranında bir artış olsa da pandemi sürecinin gelişmekte olan ülkelerin okuryazarlık oranlarında düşüşe neden olduğu belirtiliyor. Dünya genelinde %100’lük okuryazarlık oranına sahip ülkeler ise; Andorra, Lüksemburg, Norveç ve Lihtenştayn.

Peki, Erzincan’da durum ne?

2014 yılından itibaren yürütülen projelerle Erzincan’da okulöncesi, ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki öğrenciler daha fazla yazar ve kitaplarıyla bir araya gelmiş bir il. 2017 yılından itibaren ise öğrencilere yönelik olarak kitap okumayı sevdirmek, okuma alışkanlığı kazandırmak, okuduğu kitabın anlama seviyesini görmesini sağlamak, güven duygusunu geliştirmek, sosyal ve kültürel alanda okulunu temsil etme bilincini kazandırmak amacıyla birçok kitap etkinlikleri, yarışmaları ve programları düzenleniyor. Bu nedenle son yıllarda belirgin olarak Erzincan Türkiye genelinde nüfusa oranla en çok kitap okuyan 10 şehirden biri arasında yer alıyor. Erzincan’da kitap okuma düzeyini arttırmaya yönelik olarak başlatılan ve halen devam etmekte olan projeler ise şunlar; “Candır Kitap Can Hep Birlikte Okuyor Erzincan”, “Oku-Yorum”, “Yazarlar Erzincan’da”, “Mustafa Kutlu Öykü Yarışması”, “Erzincan Kitap Fuarı” Erzincan aynı zamanda pandemi sürecinde 11 Mart 2020 tarihinden bu yana en fazla kitap alışverişi yapan ve kitap okuyan iller arasında yer aldı.