Türkiye Bağımlılıkla Mücadele (TBM) Eğitim Programı kapsamında TBM Formatörlüğü tarafından Erzincan’da ortaokul grubuna yönelik “Teknoloji Bağımlılığı” eğitimi yapıldı.
Türkiye Bağımlılıkla Mücadele (TBM) Eğitim Programı kapsamında TBM Formatörlüğü tarafından Erzincan’da ortaokul grubuna yönelik “Teknoloji Bağımlılığı” eğitimi yapıldı. Erzincan Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü koordinesinde TBM programı kapsamında gerçekleştirilen eğitim ile özellikle ortaokul düzeyindeki çocuklarda dikkat dayanıklılığının getirdiği akademik başarı düzeylerine etki durumlarına yönelik korunma yollarını ele alındı. Öğrencilerin teknoloji kullanırken dikkat dağınıklığı, bilgisayar başında sürekli oturma, yalnızlaşma, dersleri anlayamama, fiziksel ve zihinsel becerilerin zayıflaması gibi konular eğitim programı çerçevesinde detaylı bir şekilde anlatıldı. Bu çerçevede öğrencilere bağımlılığın zararlarına ilişkin bilgilendirme ve uyarılarda bulunuldu.
BAĞIMLILIĞIN ZARARLARI NELERDİR?
Teknoloji bağımlıları giderek yalnızlaşır. Teknolojinin insana faydaları sayısızdır. Ancak kontrolsüzce ve sınırsız kullanılmasının özellikle çocuk ve gençlerde; düşünce süreçlerinde bozulma, sosyal gelişimde gerilik, özgüven düşüklüğü, yüksek sosyal kaygı düzeyi ve saldırganlık eğilimi gibi zararları görülmüştür.
Araştırmalar internette fazla zaman geçiren ve bilgisayar oyunlarına bağımlı olan çocuk ve gençlerin giderek yalnızlaştığını, yüz yüze ilişki kurmakta zorlandıklarını, zihinsel fonksiyonlarında bozulma yaşadıklarını ve hiperaktivite bozukluğu kriterlerini taşıdıklarını gösteriyor.
KENDİMİ NASIL KORURUM?
Yeni sosyal beceriler kazanmalı ve düzenli spor yapmalısınız.
Teknolojik cihazların kullanıldığı mekânları değiştirmeli ve kullanım zamanlarını tam zıt saatlere kaydırmalısınız.
Bağımlı olunan teknolojik cihazı ortak kullanıma açmalı, ailece kullanmalısınız.
Aile üyelerinden ve yakın arkadaşlardan yardım istemelisiniz.
Kullanımın ardından zorunlu bir iş/faaliyet planlamalı, teknolojiden uzak kalma hedefleri koymalısınız.
Düzenli spor yapmalı, yeni sosyal beceriler kazanmalısınız.
Hep yapmak isteyip de vakit bulamadığınız faaliyetleri yazıp sırayla yapmaya başlamalısınız.
BAĞIMLILIK NEDİR? BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR?
Unutma! Düzenli spor yapmak, müzik aleti çalmak bağımlılıklardan uzak tutar.
BAĞIMLILIĞIN BELİRTİLERİ;
Kullanılan madde miktarının veya davranışa harcanan vaktin giderek arttırılması,
Kullanım/davranış sıklığı azaldığında huzursuzluk, uykusuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtilerinin görülmesi,
Sebep olduğu sorunlara rağmen kullanımın sürdürülmesi,
Zamanın çoğunluğunun söz konusu madde veya davranışla geçirilmesi,
Kullanımın, sorumlulukların önüne geçmesidir.
İnsan bağımlılık noktasına bir anda gelmez, adım adım ilerler.
Teknoloji bağımlılığı; Bilgi eksikliğinden, Bağımlılığın sonuçlarını bilmemekten veya önemsememekten, Meraktan, Bağımlı arkadaş çevresinden, Can sıkıntısından, Dışlanma korkusundan, Problemleri çözemeyip teknolojiye yönelmekten, Dürtülerini kontrol edememekten, Aşırı içe kapanıklıktan, Beğenilmeme korkusundan, Karamsarlıktan, Hedefsizlikten, Özgüven eksikliğinden, Hayatı sevmemekten, Sosyalleşememekten, Kendini tanımamaktan, Başarıyı sanal dünyada elde etmeye çalışmaktan kaynaklanabilir.
İnsan bağımlılık noktasına bir anda gelmez, bu süreç adım adım ilerler. Bağımlılığın başlamadan önlenmesi için bu adımlara dikkat edilmelidir.
İlk Aşama (Deneysel Kullanım):
Kişinin bir site, oyun veya uygulamayı denemek için kullanmasıdır.
Kullanımın tekrarı ileriki adımlara geçişi gösterir.
İkinci Aşama (Sosyal Kullanım):
Kişi belli bir oyun, site veya uygulamayı kullanan arkadaş grubuna dahil olmak ve grupta kalmak için buraları düzenli olarak kullanır. Sosyal kullanım genellikle bağımlılığı başlatan/sürdüren sebeptir.
Üçüncü Aşama (Amaca Dönük Kullanım):
Zevk almak, problemlerden kaçmak amacıyla kullanımdır. Yeterli sosyal çevreden yoksun kişiler can sıkıntısından kaçmak, problemlerini unutmak amacıyla teknoloji kullanımını tercih edebilir.
Dördüncü Aşama (Bağımlı Kullanım):
Bu aşamada kullanım başka problemlerden kaynaklanmaz, kullanımın kendisi bir sorun haline gelmiştir.
BAĞIMLILAR NELER YAŞAR?
Kişi temel ihtiyaçlarını bile ihmal ederek bütün vaktini teknolojik araç başında geçirir.
Dikkat! Bilgisayar başında ve telefonla geçirdiğiniz zamanı azaltmak yeni sosyal beceriler edinmek sizi bağımlı olmaktan korur.
Kontrol kalkar. Bağımlı söz konusu teknolojik cihazla planladığından daha çok vakit harcar. Bu yüzden işlerinde ve ilişkilerinde sorunlar yaşar.
Bağımlının hayatı fakirleşir. Eskiden keyifle yapılan faaliyetlerden artık keyif alınmaz, sosyal ve ailevi ilişkiler bozulur, ders başarısı geriler.
Çok vakit harcanır. Teknolojik aracı kullanmak hayatın merkezinde yer alır. Teknolojiyi kullanmaktan alıkoyan her şeyden vazgeçilebilir.
Beden zarar görür. Uzun süre teknoloji kullanımı iskelet ve kas sisteminde hasarlara, görme problemlerine, yaratıcı ve zihinsel gelişim risklerine, dil becerilerinde gerilemeye ve bazen epilepsi nöbetlerine sebep olur.
Yoksunluk sendromu yaşanır. Bağımlı olunan teknolojik araç kullanılmadığı zaman psikolojik güçsüzlük, çaresizlik, kaygı, stres ve sinir, fiziksel olarak da baş ağrısı, terleme, uykusuzluk hissedilir. Kontrol çabaları başarısız olur. Bağımlı kendisini kontrol etmek istediğinde, kullanımı azaltmada başarısız olur.
Psikolojik gelişimi yaralar. Teknoloji empati duygusunun körelmesine, kötülüğün sıradanlaşmasına, problem çözme becerisi olarak şiddetin kullanılmasına, dikkat eksikliğine, tahammülün zayıflamasına sebep olabilir.
Çatışma yaşanır. Yakınları bağımlıya yardım etmek istediklerinde çatışmalar yaşanır. Bağımlı yardım ve destek almayı kabul etmez.
Yalanlar söylenir. Kişi, bağımlı olduğu araç ile geçirdiği zaman konusunda yalan söyler. Bu durum, kaygı bozukluğuna ve başka sıkıntılara neden olur.
İşlevsellik bozulur. Kişi sorumluluklarını yerine getirmeyip başarısız olur. Zihin kilitlenir. Teknoloji bağımlıları, teknolojiyi kullanamadıkları vakitlerde kullandıklarında ne yapacaklarını düşünerek zihinlerini kilitler, böylelikle hayatın dışında kalırlar.
Duygu durumu bozulur. Teknoloji bağımlıları, bağımlılığın zararlarını gördükçe kendilerini kötü hissederler.
Uyku düzeni bozulur. Bağımlısı olunan araç ile daha uzun vakit geçirmek için uykusuz kalınır. Bu durum, uyku düzeninin, fizyolojik ve psikolojik denge ve sağlığın bozulmasıyla sonuçlanır.
Yemek düzeni bozulur. Teknoloji bağımlılarının yemeği bilgisayar başında, televizyon karşısında yemeleri veya yemeği geciktirmeleri dengesiz ve sağlıksız beslenmeye bağlı sorunlar doğurur.
