28°
Doğu, Güneydoğu ve İç Anadolu bölgelerinde dağlarda açan geven bitkisi, toprağı sel ve taşkınlardan koruması özelliğiyle dikkati çekiyor. Zorlu coğrafyada bozkır arazilerin örtüsü haline gelen gevenler, uzun kökleriyle toprağın kaymasını önlerken, dikensi geniş gövdesiyle de toprağın üstünü örterek yağışların yüzey akışına dönüşmesinin önüne geçiyor.
Doğu, Güneydoğu ve İç Anadolu bölgelerinde dağlarda açan geven bitkisi, toprağı sel ve taşkınlardan koruması özelliğiyle dikkati çekiyor. Zorlu coğrafyada bozkır arazilerin örtüsü haline gelen gevenler, uzun kökleriyle toprağın kaymasını önlerken, dikensi geniş gövdesiyle de toprağın üstünü örterek yağışların yüzey akışına dönüşmesinin önüne geçiyor.
Van YYÜ Denizcilik Fakültesi Dekanı ve Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fevzi Özgökçe, yaptıkları çalışmalar kapsamında geven bitkisinin toprağı çok iyi koruduğunu, yağışların #sel ve taşkınlara dönüşmemesini sağlayarak toprağı çok iyi şekilde örttüğünü tespit ettiklerini belirtti. Prof. Dr. Özgökçe, “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, İran-Turan, Fitocoğrafya bölgesinin hâkim bitki örtüsü #bozkır (step) bitki örtüsüdür. Bu bitki örtüsünün de en baskın örtüsünü oluşturan gevenlerdir. Yöre halkı tarafından ‘guni’ olarak aldırılan bu bitkiler, toprakların son bekçileridir. Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde ormanlarla örtülü topraklarımız; Doğu, Güneydoğu ve İç Anadolu bölgelerinde ise gevenlerle örtülüdür” şeklinde konuştu.
Son dönemlerde bilinçsiz bir şekilde sökümler ve yakmalar sonucunda toprağın bu #bitki örtüsünden mahrum kaldığını ifade eden Özgökçe, “Gevenler, yağışlar geldiği andan itibaren suyu diplerine alıp sünger gibi kendine çekmektedir. Bu bitki aynı zamanda yer altı su kaynaklarımızı da güçlendirmektedir. Diğer taraftan yüzey yağışlarını engellemektedir. Yaptığımız çalışmalarda, gevenlerin hâkim olduğu bölgelerde yüzey akışı yüzde 5’i geçmemektedir. Gevenlerden mahrum olan bölgeler ise yüzde 30’a yakın yüzey akışları sel ve taşkınlara neden olmaktadır. Gevenlerin yaygınlaştırılmasıyla sadece sel ve taşkınlardan korunmakla kalınmayacak, aynı zamanda biyolojik çeşitliliğin de korumuş olacaktır.” ifadelerine yer verdi.
Erzincan’da da yetişen ve endemik bitkiler arasında yer alan Geven otunun alternatif tıpta gizli şifa otu olarak kullanıldığı biliniyor. Son zamanlarda çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaya başlandı. Geven otu kökünün ve çiçeğinin ayrı ayrı faydaları görüldüğü tespit edildi. Çin tıbbında enerji veren madde olarak kullanıldığı belirtiliyor. Kökünde nişasta içerdiği için kök kısmı hafif tatlı bir aromaya sahip. Geven otundan hazırlanan bitki çayı ve geven balı tüketime uygun görülen bir bitki olarak şifa otları listesinde yerini alıyor. En muhteşem faydası kalp hastalıklarının önlenmesinde korkuyu giderici özelliği sahip olması yatıyor. Kan akışını kontrol ederek damar tıkanıklığını gideriyor. Aynı zamanda idrar sökücü, İnsülin hormonunu dengeleyici, mideyi rahatlatıcı, iştah açıcı, enfeksiyon temizleyici, hücre yenileyici ve güçlü antioksidan maddeleri barındıran özelliğiyle Geven otu vücudun bütün zararlılarına birebir etki sağlayan bir özelliği de sahiptir.
